78 proc. uczestników PPK, którzy dokonali zwrotu jest nadal aktywnych

Dane PFR wskazują, że na koniec maja 2025 roku wartość aktywów netto funduszy zdefiniowanej daty PPK wciąż rośnie i na koniec miesiąca wynosiła 37,35 mld zł, a wartość aktywów netto PPK w porównaniu do kwietnia 2025 roku zwiększyła się o 1,12 mld zł. Tymczasem w ostatnim dniu czerwca 2025 roku wartość aktywów PPK przekroczyła 38 mld zł.

W PPK już ponad 38 mld zł aktywów

W maju zwiększyła się również liczba uczestników PPK, bowiem oszczędzanie w PPK rozpoczęło kolejnych 28,5 tys. osób. W sumie w PPK uczestniczyło na koniec maja 3,86 mln osób. O tym, ile zwrotów i o jakiej wartości dokonano w pierwszym kwartale 2025 roku pisałem w ostatnich dniach.

Zwrot jednym z gwarantów prywatności środków

Zwrot środków z PPK to jeden z gwarantów prywatności środków w ramach PPK. Uczestnicy PPK mogą w dowolnym momencie, ale przed osiągnięciem 60. roku życia, dokonać zwrotu lub zwrotów środków z PPK. Dzięki takiemu rozwiązaniu podkreślono i potwierdzono, to, że środki w ramach PPK stanowią prywatną własność osoby, która oszczędza w PPK. Z wypłaty środków w formie zwrotu można skorzystać wielokrotnie, za każdym razem wypłacana jest całość znajdujących się na rachunku PPK środków. Zwrot wiąże się z kilkoma potrąceniami. To co ważne, osoba dokonująca zwrotu środków z PPK, nie rezygnuje z oszczędzania w PPK. Rezygnacja z dokonywania wpłat do PPK to inna konstrukcja. Zwrot oznacza wypłatę wszystkich środków, które są zgromadzone na rachunku uczestnika PPK. Podczas zwrotu dokonywane są potrącenia zarówno z wpłat pracodawcy jak i wpłaty uczestnika PPK, ponadto uczestnik traci zasilenia ze środków publicznych (dopłatę/dopłaty roczne oraz wpłatę powitalną).

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zanim zaufasz ChatGPT, zobacz jak działa polski Bielik - Sebastian Kondracki w Biznes Klasie

718 tysięcy uczestników ze zwrotami na blisko 6 mld zł

Zwroty w PPK cieszą się zwiększonym zainteresowaniem od początku 2023 roku, czyli od pierwszego automatycznego zapisu do programu. Pierwsi pracodawcy tworzyli PPK w drugiej połowie 2019 roku, od tego czasu do 26 maja 2025 roku ze zwrotu środków w ramach PPK skorzystało 717,9 tys. uczestników programu (warto dodać, że dla zwrotu mamy tylko jeden typ transakcji, a zgodnie z ustawą nie tylko uczestnik przed 60. rokiem życia może się zgłosić z takim wnioskiem. Mogą to być również małżonek lub były małżonek uczestnika PPK, małżonek zmarłego uczestnika PPK lub osoby uprawnione – jest to jednak mała grupa, która stanowi 0,01 proc. wszystkich osób). Do 26 maja 2025 roku, kwota środków, które zostały wypłacone z PPK w formie zwrotu wyniosła 5,8 mld zł.

Z danych PFR Portal PPK wynika, że na jednorazowy zwrot decyduje się niewielka liczba osób (0,1 tys.) z tych które dotychczas wypłaciły środki w tej formie. Ponad 430 tysięcy uczestników PPK dokonało od 2 do 5 zwrotów środków. Prawie 160 tys. uczestników PPK dokonało od 6 do 10 zwrotów, natomiast prawie 125 tysięcy osób dokonało co najmniej 11 zwrotów w ramach PPK. Szczegółowe dane prezentuję na poniższym wykresie. Pomimo tego, że duża część osób, decyduje się na wielokrotne dokonywanie zwrotów w ramach programu, uważam, że nie należy dokonywać zmian przepisów w tym zakresie. Ewentualne zmiany mogłyby zmniejszyć zaufanie do systemu, a na to nie można pozwolić.

Ile osób robi zwrot regularnie, a ile zrobiło go tylko raz?

Opracowanie własne na podstawie danych PFR Portal PPK © screen | PFR

Analizując dane dotyczące osób, które dokonały co najmniej 6 zwrotów, widać, że wśród tej grupy większość stanowią mężczyźni, jest ich prawie 177 tysięcy wobec ponad 105 tysięcy kobiet. Co ważne wśród wszystkich uczestników PPK, na koniec maja 2025 roku było 1,69 mln mężczyzn i 1,66 mln kobiet (nie było danych dotyczących płci 0,5 mln uczestników PPK). Patrząc na wiek uczestników, którzy dokonywali większej liczby zwrotów (co najmniej 6), dominują osoby w wieku 30 – 54 lata, co nie powinno dziwić, to w tym wieku jest najwięcej uczestników PPK (szczegółowe dane na wykresie).

Warto przypomnieć, że średnia wieku, wszystkich uczestników PPK, na koniec maja 2025 roku wynosiła 40 lat. Niespełna 71 proc. wszystkich uczestników (2,74 mln osób) stanowiły osoby w wieku 30 -54 lat, osób w wieku 18 – 29 lat było niespełna 20 proc. (0,77 mln osób), a tych w wieku 55 lat i więcej było nieco ponad 9 proc. (0,35 mln osób).

Opracowanie własne na podstawie danych PFR Portal PPK (brak danych 0,02 tys. osób) © screen | PFR

Opracowanie własne na podstawie danych PFR Portal PPK (brak danych 2,2 tys. osób) © screen | PFR

Nie ma szczególnych okresów w ciągu roku, kiedy zwrot w ramach PPK cieszyłby się większym zainteresowaniem

Dane PFR Portal PPK wskazują, że nie są obserwowane okresy w roku (np. wakacje, święta), kiedy liczba dokonywanych zwrotów się zwiększa. Inaczej wyglądało to na początku funkcjonowania PPK. Najwięcej zwrotów było dokonywanych w grudniu przed świętami w latach 2020 i 2021. Obecnie nie są obserwowane zwiększone liczby zwrotów przed wakacjami lub świętami. Udział na poziomie 7 - 9 proc. względem wszystkich zwrotów w danym roku.

78 proc. uczestników PPK, którzy dokonali zwrotu, jest nadal aktywnych w PPK

Zdecydowana większość uczestników PPK po dokonaniu zwrotu nadal oszczędza w programie. Z danych PFR Portal PPK wynika, że pod koniec maja 2025 roku w PPK aktywny status miało 78 proc. uczestników PPK, spośród wszystkich osób, którzy dokonali zwrotu środków.

Komentarz PFR Portal PPK do analizowanych danych

Jak Pani ocenia skalę zwrotów, tego, że większość pozostaje i czy coś należy zmieniać w przepisach?

Marta Damm-Świerkocka, Członek Zarządu PFR Portal PPK: PPK, jako program gromadzenia prywatnych oszczędności, daje możliwość dokonania zwrotu, czyli wypłaty środków przed 60. rokiem życia. Oczywiście, docelowo ten program ma służyć polepszeniu naszej sytuacji finansowej na emeryturze, zalecamy więc, by zawsze poważnie się zastanowić, czy te pieniądze na pewno są nam teraz potrzebne. Tym bardziej, że tracimy wówczas dopłaty od państwa, 30% wpłat pracodawcy przechodzi do ZUS, zapłacimy też podatek od zysków kapitałowych. Warto rozważnie decydować o przeznaczeniu tych środków i traktować je jako zabezpieczenie finansowe, a nie możliwość pokrycia kosztów bieżącej konsumpcji.

Procentowo skala zwrotów nie jest duża, natomiast z racji tego, że w PPK posiadamy coraz więcej środków, przekłada się to na coraz wyższe kwoty, jakie wypłacają uczestnicy programu. Cieszy mnie, że zdecydowana większość z nich nie rezygnuje z dalszego oszczędzania i nadal aktywnie uczestniczy w PPK. Nie widzę możliwości zmian w przepisach, które ograniczyłyby możliwość zwrotu, będącego oczywistym potwierdzeniem prywatności środków w programie. Zastanawiamy się natomiast nad dodatkowymi zachętami i bonusami, które skłoniłyby do długoterminowego oszczędzania i tym samym spowodowały zmniejszenie liczby zwrotów. Bardzo ważna jest również edukacja i uświadamianie, na jaką emeryturę możemy liczyć po zakończeniu aktywności zawodowej. Mało optymistyczne prognozy skłaniają do szukania dodatkowych możliwości efektywnego oszczędzania, a PPK poprzez wpłaty pracodawcy, dopłaty państwa i zyski kapitałowe jest programem wyjątkowo korzystnym dla uczestnika.

Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy w HRK Payroll Consulting