Oszczędzają na przyszłość, marzą o mieszkaniu i pokochali cyfrowe płatności. Tak młodzi Polacy myślą o finansach

Nie mają pojęcia o oszczędzaniu i żyją od pierwszego do pierwszego. Codziennie piją kawę na mieście, a później nie stać ich na kupno mieszkania. Nie chcą mieć dzieci, bo wolą brak zobowiązań albo dalekie podróże. O te i inne stereotypy narosłe wokół młodych zdecydowanie nietrudno. Ile jednak tkwi w nich prawdy, a ile błędnych obserwacji i uprzedzeń? Na to pytanie w drugiej odsłonie raportu Finanse Młodych Polek i Polaków odpowiedziało Autopay – czołowa polska spółka technologiczno-finansowa oferująca rozwiązania fintech zarówno dla firm, jak i klientów indywidualnych. – Mam nadzieję, że nasze badanie pozwoli oprzeć dyskusję o kondycji finansowej młodego pokolenia na faktach, a jednocześnie pokaże, że jest ona dosyć zniuansowana – przekonuje Nina Wadowska, PR & Communication Manager Autopay.

W badaniu wzięła udział reprezentatywna grupa 912 osób w wieku 18-34 lat. Oto najważniejsze wnioski:

W trosce o lepszą przyszłość

Zacznijmy od samego oszczędzania, które jak dobrze wiadomo, budzi wiele emocji. W rzeczywistości okazuje się, że praktykuje je coraz więcej młodych – aż 83%. Robią to, żeby zabezpieczyć przyszłość (61%), kupić mieszkanie (42%), poprawić swoją sytuację na emeryturze (19%) albo zgromadzić środki na dalszą edukację (17%). Jak wygląda znajomość produktów oszczędnościowych i inwestycyjnych wśród młodych? Najczęściej wskazywanym produktem pozostaje konto oszczędnościowe (68%), choć na popularności zyskują także kryptowaluty (53%).

Mniejszy niż w przypadku oszczędzania, bo wynoszący 33%, jest za to odsetek tych, którzy aktywnie inwestują. Zniechęcającym do tego czynnikiem pozostaje brak wiedzy, wystarczającej ilości środków i pewności, że pieniądze nie znikną bez śladu.

Młodzi widzą potrzebę oszczędzania, ale jej zaspokojeniu nie zawsze sprzyja obecna sytuacja gospodarcza. 67% Polek i Polaków w wieku 18-34 lat odczuło na własnej skórze skutki rosnących cen. Aby im zaradzić, 45% osób musiało sięgnąć po odłożone wcześniej pieniądze, a 29% – skorzystać z pomocy finansowej bliskich. Największym wyzwaniem w rozporządzaniu budżetem, zwłaszcza w dużych miastach, są wysokie koszty wynajmu mieszkania albo spłaty raty kredytu hipotecznego. Niemal połowa badanych przeznacza na nie od 25 do 40% wszystkich środków w danym miesiącu. 31% jako barierę finansową wskazuje zaś koszty opieki zdrowotnej, a niemal jedna czwarta — wydatki na jedzenie, które musi przez to ograniczać.

Bezpieczeństwo zamiast szastania pieniędzmi?

Chęć oszczędzania połączona ze świadomością, że czasem silnie blokują ją niezależne od nas czynniki, stanowi fundament kolejnego ciekawego wniosku z raportu. To nie drogie samochody albo zagraniczne wakacje, tylko właśnie dysponowanie dodatkowymi środkami jest według młodych wyznacznikiem sukcesu finansowego. Mówi o tym 68% respondentów. Spełnienie na tym polu dają też wysokie zarobki, brak długów i kredytów oraz posiadanie własnego mieszkania. Dlaczego bezpieczeństwo bierze w tej grupie wiekowej górę nad epatowaniem bogactwem?

Wojciech Murawski, co-CEO Autopay, upatruje przyczyn tego trendu w zmianach, jakie w ciągu ostatnich 30 lat dokonały się w Polsce. – Najstarsze osoby objęte badaniem urodziły się w latach 90., najmłodsze po wejściu Polski do UE. W ich postawach wobec pieniędzy widać wpływ dorastania we względnie bogatym kraju. Podejście „zastaw się a postaw się”, typowe jeszcze u ich rodziców, jest już temu pokoleniu zupełnie obce. Zamiast zapożyczać się i imponować widocznymi przejawami bogactwa, to właśnie brak długów i dobre zarobki czy oszczędności są na czele przejawów sukcesu finansowego wśród młodych osób – tłumaczy.

Nie jest jednak też tak, że młodzi Polki i Polacy zupełnie ograniczają większe wydatki, chcąc odkładać na niepewne czasy. Respondentów zapytano o to, jakie przedsięwzięcia planują w ciągu następnego roku. Osoby z najmłodszej kohorty wiekowej (18-21 lat) najczęściej wskazywali na rozwój osobisty (54%), zagraniczne wakacje (27%) oraz zrobienie prawa jazdy (24%). Tym odrobinę starszym (22-24 lat) zależy ponadto na gładkim ukończeniu studiów. Wszystkie grupy podobnie często myślą także o innych ważnych momentach w życiu, w których pieniądze odgrywają dużą rolę: kupnie samochodu, zmianie pracy albo wyprowadzce do nowego mieszkania.

Moc transakcji bez frustracji

Autopay w swoim raporcie przypomina o tym, że wszystkie plany, aspiracje i marzenia nie tkwią w próżni. Oszczędzanie nie wiąże się dziś z chowaniem pieniędzy do skarpety, a płaceniem w sklepie – z gorączkowym szukaniem banknotów i miedziaków. Młodzi naturalnie odnajdują się na skrzyżowaniu finansów i cyfrowości, chętnie korzystając z proponowanych im nowości.

– Jeszcze kilka lat temu ważną częścią cyfryzacji usług finansowych było podkreślanie, że choć pieniądze nie brzęczą w kieszeni, to leżą bezpiecznie w banku. Okazuje się, że dla młodych osób nie ma to już większego znaczenia i swoje środki chętnie przekazują niebankowym markom jak Apple, Google czy zamienią oszczędności na kryptowaluty – tłumaczy Wojciech Murawski, co-CEO Autopay.

Takie spostrzeżenie znajduje potwierdzenie w danych. Prawie każdy (96%) młody Polak i Polka robi zakupy w sieci. W trakcie nich kierują się głównie ceną produktów (78%), sposobem lub kosztem dostawy (76%) oraz wiarygodnością danego sklepu (64%). Coraz częściej są też gotowi zrezygnować z usług danej platformy, jeśli nie oferuje możliwości szybkiego zwrotu towaru albo dogodnej formy płatności. Wśród tych drugich najczęściej wymieniają BLIK, płatności elektroniczne obsługiwane przez operatorów — np. Autopay — i karty płatnicze. — Łatwo dostrzec, że osoby młode stawiają na metody, które pozwalają na wygodne i szybkie sfinalizowanie transakcji. Spada natomiast zainteresowanie np. płatnością u kuriera, czyli formą, która wymaga dodatkowych działań i nie zawsze jest najbardziej dogodną opcją. Ciekawe różnice widać w przypadku Google Pay i Apple Pay. Z tego pierwszego zdecydowanie częściej korzystają mężczyźni, a z drugiego kobiety. W ogólnym ujęciu z obu rozwiązań korzysta już jedna piąta młodych dorosłych — zauważa Wojciech Murawski, co-CEO Autopay.

Wpływ AI na świat finansów osobistych

Z danych wynika, że już niemal jedna trzecia osób w wieku 18-34 lat dostrzega zmiany, jakie niesie ze sobą sztuczna inteligencja w świecie oszczędzania i gospodarowania budżetem. AI przy okazji obraca o 180 stopni inne sfery codziennego życia. Młodzi widzą jej wpływ nie tylko na finanse, ale też media społecznościowe, pracę i karierę, edukację czy rozrywkę.

Badanie “Finanse Młodych Polek i Polaków w 2025” zostało zrealizowane na zlecenie Autopay przez pracownię badawczą SATISFACE w kwietniu 2025 r. na reprezentatywnej grupie 912 osób metodą CAWI.